Giáo dục tài chính cho con là quan trọng và cần thiết để con bạn sau này trở nên khôn ngoan trong quản lý tài chính hay xa hơn, đó là thành công trong cuộc sống. Tuy nhiên nhiều phụ huynh không biết những kỹ năng nào cần phải dạy cho con và bắt đầu dạy con khi nào. Trong bài viết này, tôi sẽ nêu ra 6 kỹ năng tài chính cần thiết nhất định bạn phải dạy cho mình. Tùy vào độ tuổi mà bạn có thể bắt đầu dạy con kỹ năng gì và dạy như thế nào nhé.
- Kỹ năng thứ nhất: Tiết kiệm
Đây là kỹ năng về tiền bạc cơ bản nhất và đầu tiên bạn cần phải day con mình. Từ khi trẻ lên 3 tuổi bạn có thể bắt đầu dạy con mình. Với trẻ, kỹ năng này đơn giản là sự nhận biết tiền bạc, nơi cất giữ tiền và hành động tiết kiệm ban đầu đơn giản chỉ tiền bỏ tiền vào ống heo.
Bạn lưu ý, với độ tuổi lên 3, mục tiêu tiết kiệm không hề quan trọng bằng sự nhận diện và thói quen bỏ tiền vào ống heo của trẻ nhé. Tuy nhiên, việc tạo thói quen này là vô cùng quan trọng đối với trẻ, vì nó sẽ đặt nền tảng cơ bản đầu tiên những nhận thức về tiền bạc trong tâm trí trẻ.
Kỹ năng tiết kiệm sẽ dần phát tiển và bắt đầu quan trọng khi con bạn nhận thức được mục tiêu tiết kiệm của bé là gì. Chẳng hạn như: tiết kiệm để mua một món đồ chơi mà bé thích, tiết kiệm để mua một quyển truyện tranh, … Mục tiêu này chỉ rõ ràng khi bé bắt đầu lên học tiểu học.
- Kỹ năng thứ hai: Chia sẻ
Kỹ năng chia sẻ là vô cùng quan trọng, tập cho con bạn lòng yêu thương ngay từ nhỏ. Với kỹ năng này, bạn có thể bắt đầu dạy con bạn ngay sau khi bé tiếp cận với năng tiết kiệm. Việc dạy con biết chia sẻ rất dễ thực hiện, bạn có thể chọn một trong nhiều cách sau:
- Cùng con đi từ thiện.
- Quyên góp các chương trình gây quỹ của các quỹ từ thiện tại địa phương.
- Khi đi mua sắm tại các siêu thị, nhà sách, … hãy để trẻ bỏ tiền lẻ vào thùng tiền gây quỹ cho người có hoàn cảnh khó khăn.
- Tham gia quyên góp ủng hộ đồng bào gặp nạn trên các trang báo lớn.
- Kỹ năng thứ ba: Tiêu xài
Kỹ năng tiêu xài chính là việc bé biết sử dụng tiền tiết kiệm của mình để mua bánh kẹo hay món đồ mà bé thích. Kỹ năng này sẽ hình thành sau khi bé biết được kỹ năng tiết kiệm tiềm.
Thông thường, một đứa trẻ lên 4 lên 5 sẽ đòi mua cho bằng được bất cứ thứ gì mà bé yêu thích khi đi mua hàng tiêu dùng ở tiệm tạp hóa hay đi siêu thị cùng cha mẹ.
- Kỹ năng thứ tư: Kiếm tiền
Kỹ năng kiếm tiền là kỹ năng tiếp theo sau khi bé biết kỹ năng tiêu tiền. Bạn có thể bắt đầu dạy con bạn khi bé vào cấp 1, tức là 6 – 7 tuổi. Với kỹ năng này, bạn lưu ý giá trị đồng tiền kiếm được bao nhiêu không quan trọng mà điều cần thiết là cho bé biết được giá trị sức lao động của bé.
Cách đơn giản và hay nhất là khuyến khích trẻ thực hiện kế hoạch nhỏ bằng cách thu gom giấy báo cũ trong nhà hay thu gom phế liệu trong nhà. Việc này nên thực hiện định kỳ hàng tháng nhé.
- Kỹ năng thứ năm: Đầu tư
Với nhiều bậc phụ huynh, việc dạy con về tiền bạc đã khó rồi, dạy con đầu tư lại càng khó khăn hơn. Thường bạn sẽ nghĩ rằng, đầu tư là việc của người lớn vì liên quan đến lợi nhuận, lỗ hay có khi là mất trắng số vốn đã bỏ ra. Mình hoàn toàn đồng ý với quan điểm này. Tuy nhiên, việc dạy con đầu tư không quá khó đến như vậy, bởi yêu cầu ban đầu của chúng ta là hình thành tư duy cho con. Bạn đừng quá quan tâm đến vấn đề lợi nhuận hay lỗ, vì số tiền thực tế bỏ ra cho con đầu tư chỉ là con số rất nhỏ.
Hãy cùng con góp tiền mở một sổ tiết kiệm nhỏ ở ngân hàng. Lưu ý giải thích với con rằng, tiền bỏ ống heo là an toàn, tuy nhiên sẽ tốt hơn nếu đi mở sổ tiết kiệm tại ngân hàng. Vì khi mở sổ tiết kiệm, hàng tháng, con sẽ có một khoản tiền lời nho nhỏ. Du không nhiều nhưng đó chính là lợi nhuận của đầu tư.
Trường hợp con của đã bước sang tuổi cấp 3, bạn có thể cho con mình tiếp cận với thị trường chứng khoán. Lý do tôi đề xuất kênh này bởi vì:
- Số tiền bỏ ra đầu tư rất nhỏ, vài trăm nghìn hoặc vài triệu đồng là bạn cùng con bạn có thể tham gia.
- Thị trường chứng khoán rất năng động, dễ dàng tiếp cận.
- Với cổ phiếu được lựa chọn đúng và định giá rẻ, về lâu dài giá sẽ tăng và cho lợi nhuận.
- Tài khoản chứng khoán trực quan, dễ dàng cập nhập xem giá trị tài sản của mình.
Đường nhiên, bạn cần phải hỗ trợ con mình và đừng đặt mục tiêu lợi nhuận với số tiền nhỏ như vậy. Mục tiêu vẫn là cho con bạn tiếp cận với tư duy đầu tư tiền từ nhỏ.
- Kỹ năng thứ sáu: Vay nợ
Đlà một trong sáu kỹ năng quan trọng mà bạn bắt buộc phải dạy con mình ngay từ nhỏ. Bởi trong cuộc sống, dường như ai cũng một lần vay nợ trong đời. Và, điều quan trọng là vay như thế nào, vay làm gì, làm sao để được vay và kế hoạch trả nợ như thế nào mới là điều bạn cần con mình biết.
Rất nhiều phụ huynh không đồng tình khi tôi đề cập đến việc dạy con kỹ năng này, nghe có vẻ rất nghiêm trọng. Tuy nhiên, thực tế không quá phức tạp và năng nề vì yêu cầu cơ bản đặt ra là ở độ tuổi của trẻ, chỉ cần trẻ hiểu được trách nhiệm phải hoàn trả nợ khi đi vay mượn một ai đó.
Khi hình thành tư duy này được hình trong bé, nó dần phát triển theo thời gian. Đến khi trưởng thành, con bạn rất có trách nhiệm và uy tín trong tài chính. Đặc biệt, có thể phát triển cao hơn là kỹ năng sử dụng đòn bẩy tài chính trong kinh doanh sau này.
